Odświeżenie 26 sierpnia, 2025 by Maja Kwierk
RKO u dzieci to kluczowa umiejętność, która w przypadku nagłych sytuacji może uratować życie. W artykule omówione są różnice między resuscytacją u najmłodszych a dorosłych, a także krok po kroku przedstawiono, jak właściwie wykonywać uciski klatki piersiowej, szczególnie u niemowląt. Dodatkowo dowiesz się, kiedy przerwać resuscytację, aby działania ratunkowe były zarówno bezpieczne, jak i skuteczne.
Spis treści
Co to jest RKO u dzieci i dlaczego jest ważne
RKO u dzieci, czyli resuscytacja krążeniowo-oddechowa, to nieoceniona procedura w sytuacjach nagłego zatrzymania krążenia. Obejmuje ona uciskanie klatki piersiowej oraz wykonywanie oddechów ratunkowych. Błyskawiczne działanie jest kluczowe, gdyż serce przestaje pompować krew, co skutkuje niedotlenieniem[1]. To właśnie niedobór tlenu odpowiada za 60% przypadków zatrzymania akcji serca u najmłodszych[1]. Niemniej jednak, szybka interwencja znacznie zwiększa szanse na przeżycie i może zredukować ryzyko trwałych uszkodzeń mózgu.
Dlatego każdy opiekun dzieci powinien znać podstawy poprawnego wykonywania RKO.
Jakie są różnice w RKO u dzieci i dorosłych
RKO u dzieci różni się od tego przeprowadzanego u dorosłych z uwagi na odmienne cechy anatomiczne i stosowane metody. U najmłodszych bezwzględnie zaleca się stosowanie oddechów ratowniczych[2]. Są one niezbędne, ponieważ zatrzymanie krążenia często wynika z problemów z oddychaniem. Proporcje ucisków do oddechów u maluchów powyżej pierwszego roku życia są inne niż u dorosłych, co wymaga dostosowania techniki do budowy dziecka.
W trakcie RKO u dzieci stosuje się delikatniejszy nacisk[2]. Wynika to z ich wrażliwszej klatki piersiowej, która łatwiej ulega uszkodzeniom. Technika uciskania różni się w zależności od wieku malucha. U niemowląt używa się opuszków dwóch palców, natomiast u starszych dzieci stosuje się jedną lub dwie ręce, co pozwala lepiej kontrolować głębokość oraz tempo ucisków. Zarówno u dzieci, jak i dorosłych, częstotliwość ucisków powinna wynosić od 100 do 120 na minutę. Jednak w przypadku dzieci, głębokość ucisków musi wynosić około jednej trzeciej wysokości klatki piersiowej, co jest kluczowe dla efektywności RKO.
Jak przeprowadzić RKO u dzieci krok po kroku
RKO u dzieci to proces, który wymaga odpowiedniej wiedzy oraz umiejętności, by zwiększyć ich szanse przeżycia w nagłych sytuacjach. Na początku oceniamy stan malucha. Jeśli nie oddycha, natychmiast prosimy o pomoc. Następnie przystępujemy do resuscytacji.
Zaczynamy od pięciu wdechów ratunkowych[4]. Każdy trwa około sekundy, dostarczając niezbędne powietrze do płuc dziecka. Potem przechodzimy do uciskania klatki piersiowej, koncentrując się na dolnej części mostka i unikając nadbrzusza.
Stosujemy jedną rękę u dzieci powyżej roku, jeśli są drobniejsze, a u starszych używamy obu[4]. Uciski powinny mieć głębokość około jednej trzeciej wysokości klatki piersiowej. Ważne jest tempo: staramy się utrzymać 100-120 uciśnięć na minutę. Po trzydziestu uciskach wykonujemy dwa wdechy ratownicze. Kontynuujemy ten cykl, dopóki nie przybędzie pomoc lub dziecko nie odzyska oznak życia.
Nie można zapominać, że każda minuta bez RKO znacząco obniża szanse przeżycia[5]. Szybka i właściwa interwencja ma moc uratowania życia i ochrony przed poważnymi uszkodzeniami mózgu u dziecka.
Uciskanie klatki piersiowej – technika i częstotliwość
Podczas resuscytacji krążeniowo-oddechowej (RKO) u dzieci konieczna jest szczególna staranność w uciskaniu klatki piersiowej. Należy utrzymać rytm od 100 do 120 ucisków na minutę, co jest kluczowe dla efektywności. Technika ta różni się w zależności od wieku młodego pacjenta.
- u niemowląt stosuje się dwa palce jednej dłoni,
- u starszych dzieci można używać jednej lub dwóch rąk, w zależności od ich postury.
Ważne jest, aby uciskać dolną część mostka, unikając okolic nadbrzusza. Głębokość ucisku powinna stanowić około jednej trzeciej wysokości klatki piersiowej.
Po każdym ucisku klatka piersiowa musi całkowicie się rozprężać, co jest istotne dla efektywnego przywrócenia krążenia.
Specyfika ucisków klatki piersiowej u niemowląt
Uciskanie klatki piersiowej u niemowląt wymaga precyzyjnego i delikatnego podejścia. Do tej czynności używamy opuszki dwóch palców jednej dłoni. Istotne jest, aby naciskać na głębokość stanowiącą przynajmniej jedną trzecią wysokości klatki piersiowej malucha. Kluczowe jest skupienie się na dolnej części mostka, z pominięciem okolicy nadbrzusza. Właściwe tempo to 100-120 uciśnięć na minutę. Po każdym uciśnięciu klatka piersiowa powinna się całkowicie unosić. Ta metoda jest niezbędna do przywrócenia prawidłowego krążenia i zapewnienia odpowiedniego przepływu krwi u niemowlęcia.
Kiedy przerwać uciskanie klatki piersiowej
Zabiegi uciskania klatki piersiowej powinny zostać przerwane, gdy dziecko ponownie zacznie samodzielnie oddychać[6]. Ponadto, zakończenie resuscytacji krążeniowo-oddechowej (RKO) jest odpowiednie, gdy na miejscu zjawi się zespół ratownictwa medycznego. W sytuacji, kiedy dziecko nie oddycha, niezwłocznie należy wezwać pomoc. Uciskanie klatki piersiowej odgrywa kluczową rolę w udzielaniu pierwszej pomocy i powinno być przerywane jedynie w określonych okolicznościach, by zapewnić bezpieczeństwo poszkodowanemu.
- [1] https://ratujemy.com.pl/blog/rko-dziecka-resuscytacja-dziecka-powyzej-1-roku-zycia/
- [2] https://makemebeauty.pl/ile-ucisniec-klatki-piersiowej-u-dziecka-praktyczny-przewodnik-dla-rodzicow/
- [3] https://praktykauratownika.pl/blog/rko-u-noworodka-i-niemowlaka/
- [4] https://praktykauratownika.pl/blog/reanimacja-i-resuscytacja-rko-u-dzieci/
- [5] https://medykszkolenia.pl/resuscytacja-krazeniowo-oddechowa-dziecka/
- [6] https://makemebeauty.pl/ile-ucisniec-klatki-piersiowej-u-dziecka-praktyczny-przewodnik-dla-rodzicow/

Autorka i mentorka. Piszę o relacjach, rozwoju osobistym i rodzicielstwie, pomagając kobietom odnaleźć harmonię na każdym etapie życia.